Kanser genel tanımıyla vücut hücrelerin aşırı ve kontrolsüz çoğalması ve bunu devam ettirmesi denilebilir. Bilindiği gibi hücreler başka hücrelere birleşerek hayatına devam eder. Bu sayede çoğalır ve işlevlerini yerine getirmeye devan ederken ortaya çıkan kontrolsüz bir çoğalma ve diğer organlara da bu yayılmanın devam etmesi kanseri ortaya çıkarır.
Meme kanseri ise bu kontrolsüz çoğalma ve yayılmanın meme bölgesinde ortaya çıkmasıdır denilebilir. Meme bölgesi şu kısımlardan oluşur. Süt üretim bezeleri bu üretilen sütün meme başına taşındığı kanallar ve destek dokuları. Meme kanseri işte bu kısımların birinde meydana gelen aşırı hücre çoğalmasıdır. Bu çoğalma en çok süt kanalları kısmında görülmektedir.
- ‘Meme kanseri’ nasıl yayılıyor?
Memenin destek dokularından olan Lenf kanallarına girerek çoğalması ve yayılması gerçekleşebilmektedir. Lenf damarlarının yayıldığı bağlandığı yerler olan göğüs bölgesine ve diğer bölgelere kanser hücreleri yayılabilmektedir. Buradan da kan yoluyla vücudun diğer bölgelerine yayılırlar. Meme bölgesinde görülen her kitle kanser demek değildir. Bunların kanserli olup olmadığı elbette tıbbı muayenede belli olmaktadır. Bunların kanserli çıkma oranı yüzde 20 civarlarındadır.
- Meme kanserini oluşturan sebepler nelerdir?
Meme kanserine neyin sebep olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Ancak yaş bu kanserin ortaya çıkmasında bir etken olarak belirtilebilir. Bunun yanında hormonal bozukluklar da bu sebepler arasında sayılmaktadır. Aileden genetik yolla da meme kanserinin geçtiği bilinmektedir. Ayrıca aşırı alkol tüketimi düzensiz ve kötü bir yaşam şekli de bu kanserin başlıca sebeplerinden biri olarak sayılabilir. Tabi bu kanser en çok kadınlarda ortaya çıkmaktadır.
En çok görülen kanser türü olan Akciğer kanserinden sonraki sırayı ‘meme kanseri’ almaktadır. Ve büyük çoğunluğu kadın hastalardır. Meme kanserinden ölüm oranları en yüksek yer ise kuzey Avrupa’dır. Burayı Çin izlemektedir. Diğer ülkeler ise sırasıyla Japonya ve ABD’dir denilebilir. Günümüz verilerine göre ABD’de 25 milyon meme kanseri tedavi görmektedir.
- Meme Kanserinin Evreleri:
- Evre memenin kanserinin yayılmaya başlama safhasıdır. Oluşan kanserli kitle henüz küçüktür ve Lenf kanallarına yayılmanın daha başlamamış olduğu evredir.
- Evre kanserli hücrelerin yayılmaya başladığı evredir ki bu hücreler çevre dokularda ve Lenf kanallarında yayılmaya başlamışlardır.
- Aşama ise kanserli hücrelerin vücudun birçok bölgesine yayıldığı aşama olarak belirtilebilir.
- Aşamada artık kanserli hücre vücudun bütün bölümlerine yayıldığı aşamadır.
Bu aşamalardan da anlaşılacağı gibi erken tedavi kanserli hücrelerin daha yayılmadan tespit edilmesi ve durdurulabilmesi açısından son derece önemli bir aşamadır.
- Meme kanserin korunmak için nelere dikkat etmek gerekir?
Kadınların menopoz öncesi beslenme düzenleri bu tedbirler açısından son derece önemlidir. Kilo artışına dikkat edilmesi gerekmektedir. Aşırı ve düzensiz alkol kullanımı da oldukça zararlı bir etkendir. Elbette en başta ve en yararlı tedbir düzenli yapılan spordur. Özellikle günlük düzenli koşular bu kanser riskini en az düzeyde tutmaktadır. Kanser tedavisinde önce kemoterapi uygulanır. Eğer bu yöntemle kanserli hücreler durdurulmaya çalışılmaktadır. Bu aşamada meme kanseri açısından oldukça başarılı sonuçlar alınabilmektedir. Bu aşamada başarı sağlanamadığı durumlarda cerrahi uygulamalara başvurulmaktadır.
Her hastalıkta olduğu gibi meme kanserinde de tedaviye erken başlanılmasının hayati önemi vardır. 20 yaş üzeri kadınların adet dönemlerin yaklaşık 10 gün sonra bu kanser muayenesini kendi başlarına yapmaları erken teşhis açısından önemlidir. Gerekli önlemler alındığında meme kanseri olma riski en az seviyeye düşürülmüş olur. Özellikle kadınlarda meme kanseri çok görüldüğünden tedaviye dikkat etmeleri önemlidir.
- Meme kanseri tedavisinde son gelişmeler:
Gelişen teknoloji ile beraber kanser tedavisinde de önemli atılımlar ve gelişmeler olmaktadır. Bilgisayar ve robot teknolojisinin tıpta uygulanması sonucunda radyoterapi tekniğine gelişmeler sağlamıştır. Kullanılan ışınların kanserli hücrelerin bulunduğu bölgeye yoğunlaştırılabilmesi bunlardan birisidir. Hassas ayarlamaların yapılabilmesi sonucunda çok yüksek yoğunluklarda ışın demeti tam belirlenmiş bölgeye uygulanabilmektedir. Ve çevresindeki hücrelere zarar vermeden bunun başarılabilmesi oldukça ümit verici bir gelişmedir. Bu sayede bir bölgede bulunan kanserli hücreler tamamen yok edilebilme imkânı doğmuştur. Elbette bu tedavi yine alanında oldukça uzmanlaşmış doktorlar tarafından uygulanması gereken bir uygulamadır.
Ayrıca meme kanserinde kullanılan akıllı ilaçlar da bu hastalığın tedavisinde oldukça faydalı olabilmektedir. Bu ilaçlar her tümörün farklı bir yapıda olması temel prensibine göre işlev görebilmesidir. Bu tümürler birbirine çok benzemeleri ile birlikte yakından incelendiğinde farklı oldukları tespit edilebilmektedir. Akıllı ilaçlar da bu farklılıklara göre hareket etmektedirler. Mesela HER2 adı verilen meme kanseri türü bu sayede önlenebilmektedir. Ancak meme kanseri de tek bir tür olmadığından bu hücrelerin farlılığının ayırt edilebilmesi hiç de o kadar kolay olmamaktadır. Ümit edilen bu kanser türlerinin farklarının aydınlatılabilmesidir.
Bunu yanı sıra hedefe yönelik tedavi adı verilen erken teşhis temeline dayalı tedavi de son yıllarda kanseri önleme alanında oldukça başarılı sonuçlar alınmasını sağlamaktadır. Sağlıklı bir hayat yaşam yönünden de oldukça faydalı bir tedavi yöntemi olan hedefe yönelik tedavide erken tanı sayesinde radyoterapi ve kemoterapi teknikleriyle kanserli hücre ilerlemeden durdurulabilmektedir. Bu gerçekleşmemesi halinde tek seansta kanserli memenin tamamının alınması ve yerine kendi dokularından yeni meme yapılması oldukça ümit verici gelişmelerdir.
Tüm bu gelişmelerin yanında kadınların son zamanlarda meme kanseri hakkında bilinçlenmeleri ve doktora başvurma oranlarındaki önemli artış kanser tedavisinde önemli gelişme olarak sayılabilir. Bu sayede erken teşhis ve cerrahi müdahaleye gerek kalmadan kanserin önlenebilmesi meme kanseri alanında en önemli gelişmelerden biri sayılabilir. Bütün sağlıklı yaşamın temelinde olduğu gibi düzenli yaşam ve spor her zaman her hastalıkların önlenmesinde en önemli tavsiye olmuştur.